Obua

Obua enstrümanı, tarih boyunca farklı özelliklere sahip şekillerde üretilmiştir. Tek tek bu çeşitlere ve birbirlerinden ayrıldıkları noktaları incelemeden önce çalgının genel özellikleri hakkında fikir sahibi olmak gerekir. Obuaların gövde kısmı, ahşap malzemeler kullanılarak imal edilir. Abanoz ve gül ağacı, en çok tercih edilen materyaller olmakla birlikte şimşir ya da sedir ağacı da bu amaçlar kullanılabilir. Doğal ağacın yanında bu müzik aletleri, başta plastik olmak üzere farklı sentetik malzemelerden de üretilebilir.

Bu çalgılar, obua kamışı olarak bilinen yardımcı aparatlar vasıtasıyla kullanılır. Söz konusu aparatlar, obua gövdesinin ağız kısımlarına yerleştirilir ve nefesin çalgının içine iletilmesini kolaylaştırır. Ağızlık olarak da bilinen bu parçanın, elde edilen ses kalitesi açısından son derece önemli olduğu düşünülür. Pek çok profesyonel müzisyen, beklentilerini tam olarak karşılaması için kendi kamışını yapar. Henüz bu seviyede olmayan kişilerse bu parçaları, dışarıdan satın alabilirler. Müzik mağazalarında ve online alışveriş platformlarından edinebileceğiniz kamışlar, sertlik derecelerine göre sınıflandırılır. Orta sertliğin en çok tercih edilen seviye olduğu söylenebilir. Başlangıç aşamasındaki kişilerinse daha çok orta-yumuşak kamışları kullanması tavsiye edilir.

Üflemeli bir çalgı türü olan obua, ağız ve hava basıncı yardımıyla çalınır. Kamıştan üflenen hava, müzik aletinin gövdesini de oluşturan sütunun içinde bir titreşim yaratır ve böylece arzu edilen ses ortaya çıkar. İstenilen notalar ise gövdenin üzerinden bulunan metal tuşlar aracılığıyla çalınır. Bu enstrümanın kendine has sesini tanımlamak adına parlak ifadesinin sık sık kullanılmasının dikkat çekici olduğunu belirtmek mümkündür. Obua çalgısının, ahşaptan yapılan diğer nefesli aletlere kıyasla daha derinlikli bir sesi vardır. Orkestralardaki akort işlemi de obuadan alınan “la” notası üzerinden yapılır.

Karakteristik ve çok yönlü sesi sayesinde obua, pek çok farklı müzik türü için tercih edilir. Bu geniş yelpazenin klasik müzikten caza, folktan popa kadar, birbirinden ayrı duygular uyandıran birçok tarzı kapsadığı rahatlıkla söylenebilir. Klasik müzikte Mozart, Handel ve Vivaldi gibi önemli bestecilerin eserlerinde bu enstrümanın kullanıldığı duymak mümkündür. Benzer şekilde, önemli caz müzisyenleri John Coltrane, Paul Whiteman ve Miles Davis gibi isimler de çalışmalarında obuayı tercih etmiştir. Pop ve rock müzikte ise bu enstrümana parçalarında yer veren sanatçı ve müzisyenlere Roxy Music, King Crimson ve Electric Light Orchestra gibi örnekler sunulabilir. Duyguları harekete geçirici etkisi, obuanın film müziklerinde de sıklıkla kullanılması gibi bir sonuç doğduğunu söylenebilir. Baba ve Yıldız Savaşları gibi efsanevi yapımlarda duyulan, çok önemli müzisyenlerin imzasını taşıyan bestelerde bu çalgının melodileri sıklıkla duyulur.

Obua çeşitlerinin genel olarak beşe ayrıldığı söylenebilir. Bunlardan ilki barok obuadır. Bu çeşit, shawn ya da chalemie olarak bilinen enstrümanların bir miktar farklılaştırılmasıyla ortaya çıkmıştır. Dolayısıyla bu çalgı türünün ilk örneklerlerini oluşturduğu ve bir tür geçiş aşaması kimliği taşıdığı söylenebilir. Dönemin şartları gereği daha çok şimşirden yapılan bu müzik aletleri, bir büyük ve iki yan tuşa sahiptir. Görsel anlamda blok flütü andırdığı da ifade edilebilecek bu çalgılar, sahip olduğu ton hacmi ve güçlü pes sesi sayesinde oda müziğinde, açık hava konserlerinde ve askerî orkestralarda kendine yer edinmiştir.

Barok özellikli bu enstrüman, zaman içinde yerini klasik obuaya bırakır. Bu çeşitteki en büyük farklılığın çalgının tuş sayısındaki artış olması göze çarpar. Yeni tuşların katılmasına paralel olarak bu müzik aletine D♯, F, and G♯ notaları da eklenmiştir. Çalgının çapındaki daralma da baroktan klasiğe geçiş aşamasında görülen değişimlerden bir diğeridir. Bu değişimlerin, daha yüksek notaların çalınmasını kolaylaştırdığını söylemek mümkündür. Hâl böyleyken klasik döneme damga vuran pek çok besteci eserlerin bu müzik aletine yer vermeye başlamıştır. Bu isimler arasında Mozart, Beethoven ve Bach’ın bulunuyor oluşu, söz konusu değişimin yarattığı etkinin büyüklüğünü gözler önüne serer.

Bir diğer çeşit olan Viyana obua, bu çalgının geleneksel özelliklerinin modern çağa taşır. ​​Josef Hajek tarafından 19. yüzyılın sonunda geliştirilen bu çalgının, günümüzde farklı firmalar tarafından üretilenler modeller için bir tür prototip işlevi gördüğü belirtilebilir. Viyana adıyla anılan çalgılar, daha geniş bir iç deliğe sahiptir. Kamışları ise daha kısa ve açıktır. Bu çalgı, klasik müzik dünyasında büyük saygı gören Viyana Senfoni Orkestrası’nın da fark yaratan ve vazgeçilmez parçalarından biridir.

Konservatuvar tipindeki obualar da tıpkı Viyana modeli gibi 19. yüzyılda üretilmiştir. Daha çok dönemin askerî bandolarında kullanılan bu çalgıların, genel olarak yaygın bir kullanıma kavuşmadığı söylenebilir. Modern obua ise günümüzde tercih edilen modelleri ifade eder. Genel olarak farklı ahşap türlerinden üretilen bu enstrümanlar, son derece dar, konik yapılı bir iç deliğe sahiptir. Tuş kısımlarında ise nikel gümüş tercih edilir. Profesyonel obuaların aksine öğrenciler için üretilen modellerin büyük bir bölümü plastikten yapılır. Böylelikle müzik aletleri, küçük yaştakilerin kullanımına uygun olacak şekilde daha dayanıklı ve daha ekonomik bir kimlik kazanır.

Kamış, obua müzik aletinin son derece önemli bir aksesuarı olması sebebiyle seçimi son derece dikkatli şekilde yapılmalıdır. Genellikle sazlık adıyla bilinen bitkiden üretilen bu parçaların ideal formlarında dış yüzey; pürüzsüz, parlak ve altın sarısına yakın bir renktedir. Kamışın sertlik derecesi de seçim açısından önem teşkil eden bir konudur. Bu müzik aleti ile yeni yeni haşır neşir olmaya başlayan kişilerin yumuşak kamışları tercih etmesi daha doğrudur. Kamışın üzerine sarıldığı tüpün seçiminde de özenli davranmak gerekir. Obua tüpleri, sıklıkla 45, 46 ve 47 mm boyutlarında üretilir. Seçim yaparken bu parçaların ölçüsüne dikkat etmeniz, alışveriş sürecini sorunsuz şekilde tamamlamanıza yardımcı olur.

Hemen hemen tüm ürün gruplarında olduğu gibi enstrümanlar da maliyetlerin büyük bir kısmını, imalatta kullanılan malzemeler teşkil eder. Obua çalgı aletinin imalatında kullanılan materyal, ürünün fiyatının belirlenmesinde etkili olan öncelikli faktörlerden biridir. Plastikten yapılmış bir enstrümanla ahşap bir modelin farklı bedellerle satışa sunulması, son derece doğaldır. Bu şekilde çeşitli malzemelerden üretilen modellerin bulunması, farklı seviyede bütçelere sahip kişilerin bu çalgıya ulaşmasını mümkün kılması açısından oldukça faydalıdır. Obua fiyatlarını incelemek ve hem bu müzik aletini hem de taşıma çantası, kamış gibi aksesuarları satın almak için Trendyol’u gönül rahatlığıyla tercih edebilirsiniz.