Dereceli Silindir

Sıvı hacmini ölçmek için kullanılan, ölçme silindiri olarak da bilinen laboratuvar ekipmanlarından dereceli silindir, dar ve uzun şekliyle biliniyor. Üzerinde bulunan her işaretli çizgi, ölçülen sıvı miktarına tekabül ediyor. Kimyasal maddelere karşı yüksek dayanıklılığa sahip polimetilpenten üretiliyor, büyük dereceli silindirler ise daha yüksek kimyasal dirence sahip polipropilen malzemeden elde ediliyor. Otoklav makinesinde gerçekleştirilen sterilizasyon işlemi sırasındaki ısı derecelerine adapte olabilen polipropilen, 121 dereceye varan sıcaklıklara uyum sağlayabiliyor. Sabit tabanları sayesinde kullanım esnasında oluşabilecek kazaların önüne geçilmesine yardımcı oluyor, borosilikat camı darbelere karşı silindiri daha dayanıklı hale getiriyor.

Laboratuvar Ekipmanları

Laboratuvarda çalışanlar tarafından kullanılan laboratuvar ekipmanları, güvenli ve doğru çalışmaların ortaya konulmasını sağlarken işlemin daha erişilebilir hale getirilmesini sağlıyor. Klasik ekipmanlar arasında gaz yakıcıları, mikroskoplar, erlenmeyer şişeleri ve hacimsel şişeler, spektrofotometreler, kalorimetreler gibi ölçüm aletleri bulunuyor.

Kimya laboratuvarlarında ise beherler, silindirler, reaktif şişeleri gibi cam malzemelerin yanı sıra yüksek basınçlı sıvı kromatografisi gibi analitik cihazlar da sık kullanılıyor. Genellikle deney yapmak, veri toplamak ve ölçüm yapmak için kullanılan bu ekipmanlardan daha karmaşık sisteme sahip olanları ise bilimsel amaçlı kullanılıyor. Moleküler biyoloji laboratuvarları arasında otoklav, mikroskop, santrifüjler, çalkalayıcı ve karıştırıcılar, pipetler, termal karıştırıcılar, fotometre, dondurucu cihazlar, ULT dondurucular, kuluçka makineleri, biyoreaktörler, nemlendiriciler, reaktifler, pipet uçları ve daha küçük hacimli ve steril olarak bulunan polimer sarf malzemeleri yer alıyor. Hacimsel analizlerin yapılması amacıyla kullanılan şişe ve pipetler diğer analiz ekipmanlarına göre sıvıyı daha doğru ve hassas şekilde ölçmek için kullanılıyor. Bu noktada dereceli silindir nedir sorusu içerisinde bulunan sıvının yer değiştirmesini ölçerek dolaylı olarak katı hacminin ölçülmesini sağlayan alet olarak yanıt oluşturabiliyor. Doğruluk dereceleri silindirler üzerindeki üç basamaktan oluşan anlamlı ölçeklerle ifade ediliyor. 100 mL’lik silindirler 1 mL’lik derecelendirme bölümlerine sahipken 10 mL’lik silindirler 0,1 mL’lik derecelendirme bölmeleri ile ifade ediliyor. Tek veya çift ölçekli olabilecekleri gibi dereceli silindirler için A ve B sınıfı olmak üzere iki doğruluk kategorisi bulunuyor. Tek ölçekler hacmin yukarıdan aşağıya doğru okunmasına izin veriyorken çift ölçekli silindirler doldurma ve dökme sırasındaki hacim ölçümlerine izin veriyor.

Dereceli Silindir Özellikleri

Laboratuvar malzemeleri arasında farklı boyutları farklı amaçlar için kullanılıyor olmakla beraber birçok silindir türü tercih edilebiliyor. Dereceli silindir ne işe yarar sorusuna verilecek yanıt bu noktada malzemeyi diğerlerinden ayıran özelliğin ayırt edilmesine ve amaca uygun alışveriş yapılmasına yardımcı oluyor. Dayanıklı camının yanı sıra aside dayanıklı olarak üretilen silindirler, doldurma ve boşaltma kolaylığı sağlamak amacıyla oluşturulan konik şekilli boşaltma ağızları sayesinde kullanıcıya kolaylık sağlıyor. Plastik dereceli silindir ise laboratuvarlardaki kırılma ve güvenlik sorunlarını büyük ölçüde azaltmasının yanı sıra otoklav işlemlerine dayanabilen polimetil pentenden üretiliyor. Borosilikat camdan imal edilen cam silindirler plastik olanlara oranla daha fazla ısı alabiliyor. Borosilikat cam silindirler 165 dereceye kadar olan termal şoklara dayanabiliyor. Polimetilpenten plastik silindirler ise 135 derece sıcaklığa kadar dayanıklılık gösterebiliyor. Geniş ve sabitleyici yapıda bulunan tabanları, sıvıların doldurulurken silindirin dengede kalmasına yardımcı oluyor, geniş kenarları ve konik ağızları sıvının diğer kaba aktarılmasında kolaylık sağlıyor. Pek çok laboratuvar kimyasalında kullanılan miktarların kesinlik düzeyine sahip olması beklendiğinden doğru ölçülmeleri önem taşıyor. 500 ml dereceli silindir kap şeklindeki uzun ve dar yapısı sayesinde beher ve diğer laboratuvar gereçlerine kıyasla daha doğru ölçümler veriyor. Boyutları 10 ml ile 2000 ml arasında değişmekle beraber bazı dereceli silindirler 0,2 ml’den 20 ml’ye kadar tek ölçekli derecelendirmeleri sayesinde hassas ölçümler yapabiliyor. Toplamda 8 farklı hacim kapasitesine sahip silindirler 10, 25, 50, 100, 250, 500, 1000 ve 2000 ml boyutlarında üretiliyor. Düz bir yüzeye yerleştirilen dereceli silindire konulan sıvının işaret ettiği derece için silindirle aynı hizaya gelerek ölçüm yapılması yeterli oluyor. Aynı hizadayken görülecek hacim mililitre cinsinden tanımlanıyor. Silindir içerisindeki sıvı menisküs adı verilen yüzey gerilimi nedeniyle aşağı doğru bükülebiliyor. Bu nedenle sıvı seviyesinin yüksekliği ile göz seviyesi eşit noktaya getirmek, eğri merkezini engelleyerek doğru ölçüm yapılmasına yardımcı oluyor.

Dereceli Silindirde Kullanımı

Standart bir bilimsel laboratuvarın önemli bir parçası olan dereceli silindirler rutin deneylerde sıvı hacimleri ölçmek istendiğinde en doğru sonuçları veriyor. Dereceli silindir satın alırken ölçüm doğruluğuna dikkat edilmesi önerildiğinden sıvı ölçümlerinin vereceği sonuçlar bu silindir ekipmanlarla daha güvenli hale getirilmiş oluyor. Birçok araştırmacının çalışmasında yer alan kimyasal, fiziksel ve elektronik aletler karmaşık sisteme sahip olabiliyor. Daha temel araçlardan bazıları ise basit bilimsel ilkelere göre çalışıyor. Bu araçlardan biri olan dereceli silindir, araştırmacıların amacına ulaşmasında yardımcı olan temel aletlerden biri olarak görev alıyor. Belirli miktarda kullanılması gereken sıvıların ölçümü, çalışmanın devamında elde edilecek verilerin doğruluğunu etkilemesi bakımından önem taşıyor. Sıvı hacimlerini ölçerek çalışmanın başarılı sonuçlar vermesine yardımcı olan silindirler, volümetrik şişlere kıyasla aynı derecelerde ölçüm doğruluğu sağlıyor. Hacimsel şişeler ise mutlak hassasiyet gerektiğinde silindirlerden önce tercih edilebiliyor. Silindir içerisine ilave malzemeler eklendiğinde su hacmindeki değişimin ölçüsü yer değiştirme oranının tespiti ile belirleniyor. Bu durum katı nesnelerin ve su içermeyen çözelti hacimlerinin dereceli bir silindir kullanılarak belirlenebileceği anlamına geliyor. Derecelendirilmiş bir silindirin en küçük bölümü 1 mL’yi ifade ediyor. Bu nedenle derecelerin okunmasında 0,1 mL en küçük bölüme göre 1/10 miktarında hesaplanıyor. Doğru ve tam ölçek için %1 oranına göre hesaplama yapılması gerekiyor. Beherlere oranla bu silindirler daha az hata payı ile sıvı ölçümü sağlıyor, beherden daha ince olan materyallerden üretiliyor. Ayrıca daha fazla derece işaretine sahip olmasına rağmen %0,5-1 hata payı barındırıyor. Silindirin doğru okunması için cam üzerindeki sıvı halkasının üst kısmı değil menisküs merkezindeki yüzeyin okunması gerekiyor. Çoğu sıvı için merkez, menisküsün en alçak noktasını ifade ediyor.

Beher ile Dereceli Silindir Arasındaki Farklar

Fleakerlardan viskozite tüplerine kadar laboratuvarlar için cam malzeme satın alınacağında kullanıcıların karşısına birçok seçenek çıkıyor. Buna rağmen laboratuvar araçları özenle seçilmesi gereken yardımcılar arasında bulunuyor. Doğru araç seçimi laboratuvarı daha düzenli hale getirmesinin yanı sıra çalışma sonuçlarını tekrarlanabilir hale getiriyor ve kullanıcıların işini kolaylaştırıyor. Çalışmaya uygun olmayan araçlarla devam etmeye çalışmak ise işi olması gerekenden daha zor ve dağınık hale getirebiliyor. Neredeyse her laboratuvar için ortak olan temel ihtiyaç yüksek kaliteli cam eşyalar oluyor. Cam ekipmanlar ölçmek, karıştırmak, kaynatmak, kristalleştirmek, buharlaştırmak, çözmek, depolamak ve çok daha fazlası için kullanılıyor. Tüm bu işlemlere rağmen temizlenmesi ve otoklav makinesinde göreceği bakım daha hızlı ve kolay şekilde gerçekleştirilebiliyor. Bakımı doğru yapıldığı sürece ise uzun yıllar boyunca laboratuvarlarda yer almaya devam ediyor. Daha birçok avantaja sahip cam ekipmanlar arasında öne çıkan beher ve dereceli silindirler sık tercih edilen cam ölçüm sistemleri arasında yer alıyor.

Sıvıları ölçme amacına uygun şekilde üretilen beherler düz tabanı ve silindirik görünümleriyle biliniyor. 10 mL’den 1 L’ye kadar sıvı içerebilmelerinin yanı sıra genellikle konsantre kimyasalları seyreltmek, tampon yapmak veya bir deney sırasında malzemeyi muhafaza etme görevi gören bir kap olarak kullanılıyor. Derecelere sahip olmasına rağmen bu dereceler yaklaşık rakamlara işaret ediyor. Hata oranları %5 veya daha fazla olarak tahmin ediliyor olsa da malzemeye göre oranlar değişkenlik gösterebiliyor. Beherler laboratuvarlarda kullanım alanı oldukça geniş olan malzemeler arasında yer alıyor. Geniş ebatı cam veya plastikten elde edilebilmesinin yanı sıra ısıtmaya imkan veren sıcaklıklara dayanıklı olacak yapıda üretiliyor. İçerisinde bulunan maddeyi aktarmaya veya dökmeye yardımcı olacak kıvrıma sahip ağzı bulunuyor. Beherler hassas ölçümler için uygun olmamakla beraber ağız genişliği dereceli silindirlere oranla fazla olduğundan içerisinde bulunan sıvının hızlı buharlaşmasına neden olabiliyor. Behere benzer olsa da işlevsellik ve şekil bakımından beherden ayrılan dereceli silindirlerin farkı kullanım amacına göre değişkenlik gösterebiliyor. Dereceli silindirler beherlere oranla çok daha düşük hata ile sıvı ölçme kapasitesi bulunduruyor. Bu nedenle beherden daha ince olmakla beraber dereceyi göstermesi amaçlanan işaretlerinin sayısı daha fazla olabiliyor. Atık su analizinden tıbbi araştırmalara kadar her türlü uygulamada kullanılabilen dereceli silindirler 1 mL ila 1 L arasında değişen sıvı hacimlerinin hassas şekilde ölçülmesini sağlıyor. Kap içerisinde bulunan sıvı fazların ayrımında analitik ölçümler yapılabilmesini kolaylaştırıyor. Yapılacak çalışmaya uygun hacimlerde seçildiği sürece silindirlerin hata payı minimum seviyelerde tutulabiliyor. Beher ve silindirler şekil farkıyla birbirinden ayrılıyor. Beher boyutları 50 ila 1000 mL arasında değişebilirken 1000 ml dereceli silindir, 100 mL’ye kadar küçülen ebatlarda bulunabiliyor. Beherler silindirlere oranla ortalama sonuçlar verirken 100 ml dereceli silindir daha yüksek seviyelere sahip doğruluk oranı sunuyor. Hacim ölçmek için genellikle derecelendirilmiş silindirler tercih edilmesinin nedeni, silindirlerin behere oranla daha orantılı ve doğru ölçüm yapılmasını sağlayan derecelendirme aralıklarına sahip olması olarak biliniyor. Silindir üzerinde bulunan işaretler içerdiği sıvı miktarını daha hassas şekilde gösteriyor, böylelikle ölçme ve derecenin kullanıcı tarafından okunmasını kolaylaştırıyor. Göz hizasına getirilen silindir derecesi, alet düz bir yüzeyde olduğu sürece güvenilir ölçümler yapıyor. Hacimsel şişeler ise daha çok analizler için kullanılıyor. Bu tür analiz şişeleri, laboratuvar cam şişeleri ve cam hacimsel aparatları yöneten ASTM E288 ve E694 standartlarına uygun olarak yüksek düzeyde hassasiyet ve doğruluk sunuyor.

Dereceli Silindirlerde Sıvı Yoğunluklarının Kontrolü

Sıvı yoğunlukları, katıların ve sıvıların tanımlanmasını sağlarken yoğunlukları doğrudan ölçmek yerine iki veya daha fazla basit ölçüm yöntemiyle hesaplanabiliyor. Yoğunluk, bir nesnenin kütlesinin hacmine oranını temsil ediyor. Bu nedenle katı veya sıvının yoğunluğunu ölçmek kütle ve hacim ölçümü olmak üzere iki işlem yapılmasını gerektiriyor. Ölçümler kütle için gram cinsinden hacim için mililitre cinsinden veya santimetre küp gibi metrik birimlerle ifade ediliyor. Bu noktada dereceli silindirler sıvıların mililitre cinsinden ölçülmesini sağlıyor. Kütle ölçümlerinde bir ölçek veya teraziye ihtiyaç duyulurken sıvıların tartılmasında bir kaba ihtiyaç duyuluyor. Sıvı ağırlığı ise kabın ve sıvının ağırlığından boş kabın ağırlığının çıkarılmasıyla elde ediliyor. Bu hesaplama sonucu daha doğru sonuçlara ulaşmak mümkün oluyor. Sıvı hacimleri, kap üzerinde işaretlenmiş dereceli hacim okumalarına sahip silindir kaba sıvının yerleştirilmesiyle belirlenebiliyor. Kütle ölçümünün yapıldığı çoğu durumda sıvı hacminin kütle belirlendiğinde tartılan hacimle aynı olması doğru sonuçlar elde edilmesini kolaylaştırıyor.

Dereceli silindirde olduğu gibi diğer sıvı yoğunluğunu ve hacmini ölçen ekipmanlarda katı ve gaza göre ölçümler daha kolay gerçekleştirilebiliyor. Bir katının hacmini ölçmek zor olabiliyor, gazın kütlesi ise nadiren doğrudan ölçülebiliyor. Bununla birlikte bir sıvının hacmi ve kütlesi doğrudan ve çoğu uygulama için aynı anda ölçülebiliyor. Sıvı yoğunluğunu ve seviyesini ölçmenin en önemli kısmı ise ölçüm cihazını doğru kalibre etmek ve ölçümü doğru okumakla mümkün hale geliyor. Sıvı silindire eklendikten sonra hacim ölçüsüne denk gelen nokta, yüzey eğilimiyle beraber bir değere denk geliyor. Eğri bir fincan şekli oluşturarak aşağıyı gösteriyorsa eğrinin altı, tümsek şeklinde ve yukarıya bakıyorsa eğrinin üstü okunarak ideal değere ulaşılıyor. Katı bir nesne doğrudan terazi üzerine yerleştirilebilirken sıvıların her zaman kap içerisine konularak ölçülmesi gerekiyor. Kap içerisinde bulunan sıvıların ölçümünde kabın ağırlığı da elde edilecek değer üzerinde etki ediyor. Ölçüm için sıvı tartılabiliyor, beher dışına dökülebiliyor, ardından silindiri tartıp sıvının ağırlığından çıkarılarak kap ağırlığı elde edilebiliyor. Yine de silindir veya beherin tartı üzerine yerleştirilerek ağırlığın kaydedildikten sonra sıvının dökülmesi, yeni ağırlığın daha doğru ölçülmesini sağlıyor. Sıvı hacimlerini ölçmek için kullanılan ince cam tüpleri ifade eden dereceli silindirlerde hacim hesaplama işlemi oldukça basit hale geliyor. Ancak doğru bir sonuç elde etmek ve güvenli bir çalışma ortamı yaratmak için ölçüm basamaklarının doğru uygulanması önem taşıyor. Ölçülecek sıvının hacmini tutacak kadar büyük bir silindir seçildikten sonra tip içerisinin temiz ve kuru olduğuna dikkat etmek gerekiyor. Silindir içerisinde istenmeyen parçacıklar veya sıvı damlaları bulunması yanlış değerlerin elde edilmesine neden olabiliyor. Her ne kadar sabitleme halkası bulunsa da dereceli silindirlerin içerisine sıvı alınırken tüpün bir elle sabitlenmesine dikkat etmek, olası kazaların önüne geçebiliyor. Sıvı doldurulduktan sonra silindirin yanında bulunan yatay çizgilere bakılarak menisküsün hangi kısma yakın olduğu tespit ediliyor. Devamında ise tüpteki ölçüm artışları belirleniyor. 40 ml işareti ile 50 ml işareti arasındaki kalan kısmın on segmente bölündüğü düşünülürse her segment 1 mL’yi temsil etmiş oluyor. Menisküse en yakın çizgiye kadar segment sayısı sayılıp toplandıktan sonra sıvı hacmi hesaplanmış oluyor.

Ayırma Hunisi

Laboratuvarların temel ekipmanları arasında yer alan ve farklı aşamalardaki yoğunluklara sahip maddelerin ayrışmasını sağlayan ayırma hunileri, halojenleşme işlemi ile ayırma işleminin gerçekleştirilmesini sağlıyor. Bir bileşiğe veya malzemeye bir veya daha fazla halojenin eklenmesiyle meydana gelen kimyasal bir reaksiyon olan halojenasyon sonucu daha yoğun sıvı çökerek az yoğun sıvıdan bir valf yardımıyla huniden boşaltılıyor. Bu yöntem ise eter, MTBE, diklorometan, kloroform gibi lipofilik organik çözücülerle veya etil asetat ile gerçekleştirilebiliyor.

Farklı hacimlerde üretilen musluklu ayırma hunileri, genellikler yarım küre uçlu bir koni şeklinde bulunuyor. Çalışma sisteminde üst bölgesinde bulunan tıpa basıncın ayarlanmasını ve sıvı çıkışını sağlarken altında bulunan musluk sıvı akışının kontrol edilmesine yardımcı oluyor. 50, 100, 250, 500 ve 1000 mL boyutlara sahip huniler, yerçekimi ve buhar basıncı ile çalışıyor. Karışım eklendikten sonra oluşan emülsiyonun basıncını çıkarmak için musluk kullanılırken tıpa sayesinde yoğunluğa sahip sıvı diğer kaba boşaltılabiliyor. Ayırma hunileri polar ve polar olmayan bileşenlerin yoğunluğa göre çözme işlemini gerçekleştiriyor. Çözücüler normalde birleşik bir çözelti oluşturmazlarken hunide gerçekleştirilen çalkalama sonrasında fiziksel katmanlar oluşturuyor, her biri farklı çözünen maddeler zenginleştirilmiş iki ayrı çözelti oluşturuyor. Huni üzerinde bulunan tıpa cam veya teflondan üretiliyor. Alete sıkıca oturması, huni ters çevrildiğinde çözeltinin dışarı sızmasını engelliyor. Tıpa sabitken boşaltılan sıvı üzerinde vakum oluşuyor. Boşaltma oranı azalıyor veya tamamen duruyor, bir süre sonra gövdeye tekrar hava doluyor ve fazlar karışabiliyor. Bu nedenle musluk açıldığı esnada tıpanın çıkarılmaması öneriliyor. Musluk tıpalarının sızdırmazlığını arttırmak ve tıpanın daha iyi hareket etmesini sağlamak amacıyla gres yağı kullanılabiliyor olsa da musluk çıkışını tıkayabileceğinden sık kullanılması önerilmiyor.

Çalışmalarınızda doğru ölçümler elde etmek, dayanıklı ekipmanlarla deneylerinizi daha güvenli hale getirmek istiyorsanız Türkiye ve dünyanın başarı, kalite ve güvenilirlik açısından önde gelen markalarını Trendyol sayesinde inceleyebilir, dereceli silindir fiyatları, indirimleri ve kampanyalarından haberdar olabilirsiniz.